SOCIAL DILEMMA - SOSYAL İKİLEM BELGESELİNDEN NOTLAR (BELGESEL ÖNERİSİ)

·       İletişim teknolojileri alanındaki gelişmeler hemen her gün hayatımızı bambaşka bir boyuta taşıyor.

·       Euro 2008 maçlarının mobil cihazlardan izleneceği haberini almış ve buna inanamamıştım. Ama geldiğimiz nokta hepinizin takdiridir.

·       Belgeseli daha önce izlemiştim, tekrar izledim. Birçok insanla bu belgesel hakkında tartıştım. Tespit edebildiğim üç çeşit yaklaşım var:

o  Bu belgesel de sonuçta bir dijital medya platformunda yayınlanıyor. Anlattıkları ne kadar samimi olabilir ki? O halde bu da oyunun bir parçası.

o   Bilmediğimiz bir şey anlatmıyorlar. Bunun yanında anlattıkları da bana çok abartı geldi. Ortalama bir belgesel olmuş. Sonuçta sosyal medya tümden kötü değil. Sosyal medya sayesinde birçok bilgiye sahip olabiliyoruz. Kişinin manipüle olması için aptal olması gerekir. Dolayısıyla sosyal medyanın zararları aptalları ilgilendiriyor.

o   Şimdiye kadar izlediğim en aydınlatıcı belgesellerden biri oldu. Bu sayede ne tür tehlikelerle karşı karşıya olduğumuzu gördüm. Gerçeklerle yüzleştim. Kendimizi ve neslimizi bu kötülüklerden korumalıyız.

 

·       “Ölümlülerin hayatına giren tüm büyük olaylar beraberinde lanet getirir.” Sophocles

·       Bir zamanlar Slikon vadisinin önde gelen Facebook, Google, Pinterets gibi şirketlerinin eski çalışanlarının –ki bunlar üst düzey çalışanlar- dilinden kurdukları dünyayı anlatan bir belgesel olmuş. Aslında öne çıkan tema şu: Ne hayal ediyorduk? Ne oldu? Sanki bir nevi günah çıkarma.

·       Aynı zamanda belgeselde anlatılanları somutlaştırmak üzere bir aile üzerinden kurgulanmış bir drama söz konusu.

·       Tristan Harris (Google Eski Tasarım Etikçisi) Google’da Gmail ekibindeyken yaşadığı bir olayı aktarıyor. E-Postalardaki bağımlılıktan şikayet ediyor. Bu bağımlılığı azaltmak için nasıl bir tasarım yapabilirim diye düşünüyor. Bunun sonucunda bir sunum yapmaya ve harekete geçmeye karar veriyor. Ona göre Slikon vadisinde 50 tasarımcı 2 milyar insanın üzerinde etkisi olacak kararlar alıyordu. Yani yapılan tasarımların insanlar üzerindeki psikolojik etkilerinden dem vuruyor. Sunumunu çalışma arkadaşları oldukça beğeniyor ve Lary Page’e bu sunum iletiliyor. Sonra hiçbir şey olmuyor.

·  Tim Kendal (Facebook Eski Yöneticisi, Pinterest Eski Başkanı): Facebook’un bu işten nasıl kar edebileceğini belirlemek üzere görevlendiriliyor ve Facebook’un şimdiki reklam modelini öneriyor.

·       Belgeselin konuklarından biri de Sosyal Medya Hesaplarınızı Hemen Silmeniz İçin 10 Neden isimli kitabın yazarı Jaron Lanier.

·       Roger McNamee: Facebook Eski Yatırımcısı (Finansörü)

·     Aza Raskin Firefox Mozilla’nın Eski Çalışanı, gerçekten belgeselin en öne çıkan sözlerinden birini sarf ediyor: “Kullandığımız ürünlere ücret ödemediğimiz için onların parasını reklam verenler ödüyor. Yani müşteri reklam verenler, satılan ise biziz.”

·       Tristan Harris (Google Eski Tasarım Etikçisi): Ürün için ücret ödemiyorsan, o zaman ürün sensin.

·    Farkında olmamız gereken şey, bu platformların dikkatimizi çekmek için rekabet ediyor olmalarıdır. Yani sizi ekran başında daha fazla tutabilmenin planlarını yapıyorlar.

·    Justin Rosenstein (Facebook Mühendis): dikkatimizi ürün olarak reklam verenlere satıyorlar.

·  Aslında asıl ürün olarak adlandırabileceğimiz şey bizim neye hangi tepkiyi nasıl verdiğimizdir. Bu platformlara para kazandıran tek şey bu.

·  Bu platformlara bir reklam verdiğinizde bu reklamın kesinlikle başarılı olacağını vadediyorlar. Yani kesinlik satıyorlar. Bu işte başarılı olabilmek için muhteşem öngörülere sahip olabilmelisiniz. Bunun yolu da elinizde kitlenizle alakalı çok fazla veri olmasıdır.

·   Çevrimiçi olarak yaptığınız her şey görülüyor, izleniyor ve hesaplanıyor. (Jeff Seibert – Twitter Eski Yöneticisi). Hangi görselde ne kadar zaman geçiriyorsunuz? Asıl cevabı istenen soru bu! Ne zaman yalnız hissediyorsunuz, ne zaman depresifsiniz, gece geç saatte ne yapıyorsunuz, her şeyi biliyorlar.

·       Sandy Paraklias (Facebook Eski Yöneticisi)

·       Seni sosyal çevrenden iyi tanımak, seni sıra arkadaşından iyi tanımak, seni anne babandan iyi tanımak, seni senden iyi tanımak, seni Tanrı’dan iyi tanımak.

·       Kimse verilerinizi satmıyor ama kullanıyor. Sizin verilerinizden hareketle size ait bir model oluşturuluyor. 2019’a kadar Facebook’ta 80.000 algoritma varken, bugün IP sayısınca algoritma var. (1.16.25)

·       Yeterince gelişmiş her teknoloji bir sihirden farksızdır.

·       Bir fotoğrafa etiketlenirsiniz ve onu açma ihtiyacı hissedersiniz. Şunu sormalısınız: Fotoğraf neden bildirimde veya epostada yok? Bu sizi uygulamada daha fazla zaman geçirmeye zorlayacak müthiş bir buluştur.

·       Gönderiye yorum yazarken "birisi yazıyor" ifadesini görürsünüz.

·       Müşterilerine kullanıcı diyen iki sektör var: yasadışı uyuşturucu ticareti, yazılım sektörü

·       Akıllı telefonunuzu sabah tuvalete gitmeden önce mi tuvalette mi kontrol ediyorsunuz?

·    Beğeniler değil eleştiriler dikkatimizi çekiyor. Bizim coğrafyamız nefretini kusmakla mahir olan insanların yaşadığı bir coğrafyadır. Nefretimizi direk olarak yansıtırız. Ama beğenilerimizi ifade etmek bizim için çok zordur.

·       Amerika’da yapılan araştırmalar her geçen gün

o   Depresyon ve kaygı düzeyinde artış

o   Kendine zarar veren genç kız sayısı, özellikle ergenler

o   İstediği ayakkabıyı almadığı için kendi annesine saldıran kızı hatırlayalım.

o Z kuşağı zamanını nasıl geçiriyor? Tüm kuşak çok kaygılı depresif risk alamıyorlar. Asosyal ehliyet alımı düşüyor. Kendini beğenmiyor. Güzellik algısı değişti

·       Askerde ve kampta telefonsuz günlerimi özlüyorum.

·       İklim değişimi ifadesini nereden aradığınız önemli

·       Aynı arkadaşlar Facebook’ta farklı şeyler görüyorlar

·       Zamanla herkesin sizinle aynı fikirde olduğunu düşünmeye başlarsınız.

·   Sonra şunu dersiniz. Benim gibi düşünmeyen insanlar bu gerçejleri nasıl görmüyotlar. Halbuki gerçekten görmüyorlar. Yani kutuplaşma

·       Trendyol örneği ve pizzagate

·       Bir araştırma: twitterda sahte haberler gerçek haberlerden 6 kat hızlı yayılıyor.

·       Gerçek sıkıcıdır. Yalan ilgi çekicidir.

·   Prestige gerçeği görmek değil kandırılmak istiyorsunuz. Yalan daha çok para kazandırır. Maske nanorobot. Myanmar..

·       Ortadoğuyu kan gölüne çevirmek istiyorum ücreti ne kadar?

·       Profil bir anda gerçeğe yakın hale geldi

·       Varoluşsal tehdit

·       Mevcut kanunlar kullanıcıları değil şirketleri koruyor

·       Önce hastalığınızı kabul etmelisiniz ki tedavi olabilesiniz

·       Türkçe öğrenin

·       Beni öyle bir yalana inandır ki, Ömrümce sürsün doğruluğu. Özdemir Asaf

·       Elbette ki bu yeni gelişmelerden bigane kalmamız mümkün değildir. Uyum sağlamak zorundayız. Ama uyum sağlarken de kendi ilkelerimizi, yaratılış gayemizi ve fıtratımızı korumak zorundayız. Uyum sağlamak demek her şeyi olduğu gibi kabullenmek ve kendimizi tamamı ile ona göre şekillendirmek demek değildir. Biz sıvı madde değiliz ki girdiğimiz kabın şeklini alalım.

x